Integraal welzijnsbeleid

Conflicten veroorzaken niet alleen veel menselijk leed; ze zorgen voor aanzienlijke financiële verliezen. Daarbij staat vast dat de werkelijke kost van conflicten moeilijk kan worden overschat. Niet alleen rechtstreeks maar ook onrechtstreeks zorgen conflicten op de werkvloer voor extra druk op het welzijn – thuis en op het werk.

We kunnen er niet omheen: van kleins af aan krijgen onze kinderen geweld met de pap mee ingelepeld. Dat gebeurt niet alleen via televisie, films of allerlei computergames: ook onze dagelijkse taal is doorspekt met een veelheid van – vaak onbedoelde – uitingen van geweld. En dat is een probleem. Want in plaats van respectvol om te leren gaan met diversiteit en met elkaar, krijgen kinderen en jongeren al te vaak een wereldbeeld voorgeschoteld waarin conflict en geweld worden gebanaliseerd of – erger nog – geïdealiseerd.

Een tweede belangrijke vaststelling is dat conflicten en stress (al dan niet op de werkvloer) onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. En ook dat resulteert in een probleem want meer dan de helft van het ziekteverzuim is gevolg van stress die gerelateerd is aan het werk. Vooral de manier waarop dat werk georganiseerd is, speelt hier een belangrijke rol. Maar ook de manier waarop collega’s met elkaar omgaan – op zich ook in grote mate bepaald door de arbeidsorganisatie – is van groot belang.

Zowel onze manier van communiceren als onze manier van organiseren, zijn gebaseerd op tradities met wortels in een ver verleden. Maar traditionele antwoorden zijn niet langer toereikend om in te spelen op onze snel veranderende samenleving. Dat heeft ook grote gevolgen voor de werking van organisaties.

Sinds kort steekt de wetgever trouwens een extra handje toe bij het uitwerken van een welzijnsbeleid op het werk. Sinds september zijn stress en burn-out erkend als psychosociale risico’s. Daardoor zijn werkgevers voortaan verplicht om ook de risicofactoren voor stress en burn-out te inventariseren en werk te maken van een plan voor de preventie ervan.

Een integrale aanpak zet in op het verhogen van de kwaliteit van de manier waarop collega’s met elkaar omgaan én op het structureel verbeteren van de manier waarop hun onderlinge samenwerking wordt georganiseerd. Het verbeteren van de structuur waarbinnen mensen samen-werken en samen-leven én aandacht voor geweldloos communiceren zijn daarbij evenzeer met elkaar verbonden als conflicten en stress.

Een integrale aanpak heeft evenwel ook oog voor het feit dat welzijn thuis en welzijn op het werk niet van elkaar te scheiden zijn. Al wie na een drukke dagtaak huiswaarts keert, brengt stress mee naar huis. Partners hebben vaak ook stress op het werk – om over kinderen en schoolstress nog maar te zwijgen. De gevolgen voor de dynamiek in het gezin laten zich raden. De omgekeerde beweging gebeurt trouwens ook: nogal wat collega’s nemen hun stress van thuis de volgende ochtend mee naar het werk.