De speld tussen goed en fout

Iets is goed of fout, en daar lijkt meestal geen speld tussen te krijgen. Alleen is het niet altijd duidelijk wat dan goed is en wat fout. Wat goed is in de ene situatie blijkt in de andere situatie fout en omgekeerd. En wie in de ene situatie moet oordelen, wordt in de volgende beoordeeld en veroordeeld. De hele dynamiek die hier uit voortkomt is er een van aanval en verdediging in gericht op het behalen van gelijk. Daarbij gaat alle aandacht naar de verschillen tussen mensen en wordt er helemaal voorbijgegaan aan wat mensen met elkaar verbindt. Meer dan de oorspronkelijk en goed bedoelde gelijkheid is het resultaat een beweging van be- en veroordelen en bestrijden van verschillen. Dat leidt misschien niet altijd leiden tot conflict maar het is zeker ook niet bevorderlijk voor het ontwikkelen van innige en betrokken verbindingen tussen mensen.

Maar bestaat er dan wel iets dat alle mensen ter wereld met elkaar delen? Een waarheid waar niemand aan kan twijfelen?

Misschien wel, zij het eerder in de gedaante van een onontkoombaar gegeven dan in de vorm van universele waarden en normen. Want naast het feit dat elke mens geboren wordt en ook weer sterft, is het een universeel gegeven dat de mens de doelen die hij tijdens dat leven wil bereiken meestal niet op zichzelf kan bereiken. Wij zijn voor onze  zelfverwezenlijking aangewezen op een of andere vorm van  “samen werken” met anderen. En mensen die succesvol willen samenwerken, moeten informatie zien te delen. Zo bekeken kunnen we de nood tot samenwerking misschien als een universele behoefte zien.

En misschien helpt het door de grote variëteit aan verschillen als universeel gegeven te beschouwen. Zo kunnen we afstand nemen van de mythe dat iedereen gelijk is of zou moeten zijn, en kunnen we pas écht de ruimte maken voor de opvatting dat elk verschil legitiem is.

Het is alvast een aanname die het misschien makkelijker maakt om te zien wat allemaal gemeenschappelijk is.