Conflictescalatie

Veel spanningen kunnen in een mum van tijd escaleren tot hoog oplopende conflicten die op hun beurt weer andere conflicten lijken te initiëren.

Het gevolg is dat een team, een hele organisatie of zelfs een hele gemeenschap in een mum van in lichterlaaie kan staan. Bij de brandweer staat dat verschijnsel bekend als een flashover: een fase in een zich ontwikkelende brand die een “point of no return” markeert.

Een flashover is het moment waarop alle brandbare oppervlakten in een ruimte vuur vatten. Dat gebeurt onder invloed van hete rookgassen van een beginnende brand. Die zorgen ervoor dat alle organische stoffen in de ruimte beginnen te ontleden. Dat leidt dan weer tot de vorming van nog meer brandbare rookgassen die uiteindelijk door de initiële vuurbron worden ontstoken: het moment waarop de hele zaak in lichterlaaie staat. Eens dat punt bereikt dan kan de brand niet meer met kleine blusmiddelen worden geblust. De daaropvolgende schade is navenant.

Als spanningen in relaties niet worden aangepakt kan dat ertoe leiden dat een conflict ineens in alle hevigheid uitbarst. Hetzelfde kan zich voordoen met conflicten tussen medewerkers in een team. Conflicten die te lang kunnen betijen kunnen zorgen voor een gevaarlijke stijging van de temperatuur. Tot op het punt dat het oorspronkelijke kleine conflict een hele rist andere conflicten doet ontbranden waarop de hele boel ontbrandt.

Iets gelijkaardigs doet zich voor als een conflict in de kiem wordt gesmoord of wordt onderdrukt. Veel spanningen liggen dan soms jaren te  liggen smeulen vooraleer ze plotseling uitbarsten en verwoestende proporties aannemen. Het lijkt dan wel of de boel is ontploft. Bij de brandweer is dat verschijnsel bekend onder de naam “backdraft” – een rookgasexplosie. Een rookgasexplosie doet zich voor als hete rookgassen van een smeulend vuur plots in alle hevigheid ontbranden door de aanvoer van verse zuurstof. Dat kan gebeuren bij een brand in een kamer waarbij de hoeveelheid zuurstof in de lucht te laag geworden is om de verbranding goed te kunnen laten doorgaan waardoor de brand dooft. Als de brand blijft smeulen kan de temperatuur van de rook stijgen tot boven de bovenste explosiewaarde. Al wat dan nog nodig is om een explosieve ontbranding op gang te brengen, is een temperatuurdaling door het toevoegen van extra zuurstof – bijvoorbeeld door het openen van een deur.